Tag Archives: շարիաթ

ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՍԻՐԻԱՅԻ ՀԱՅԵՐԻ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԵՎ ՍՈՑԻԱԼ-ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԸ (16-19-ՐԴ ԴԴ․)

Այս հոդվածում ներկայացվում է օսմանյան տիրապետության շրջանում՝ 16-19-րդ դարերում, Պատմական Սիրիայի (Բիլադ ալ-Շամ, Ասորիք) հայերի իրավական կարգավիճակը՝ որպես զիմմի և հայկական միլլեթի բաղկացուցիչ մաս,ինչպես նաև նրանց սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը՝ որպես ռայա։

Նշված ժամանակաշրջանում Բիլադ ալ-Շամի հայերի իրավական և սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը հիմնված էր զիմմի ավանդության, հայկական միլլեթի շրջանակում սահմանված նորմերի վրա և պայմանավորված էր տեղական վարչակառավարման առանձնահատկություններով։

Այս շրջանում Բարձր Դուռը ժողովրդին դասակարգում էր ոչ թե ըստ էթնոլեզվական, այլ կրոնական պատկանելության, ըստ այդմ՝ կայսրության ոչ մուսուլման բնակչությունը, որն ըստ «Աշխարհագիր մատյաններ» (Tahrir Defteri) փաստաթղթերի, մոտավորապես 16-րդ դարի կեսերին կազմում էր բնակչության 40%-ը, բաժանված էր դավանական երեք համայնքների՝ միլլեթների՝ հույն-ուղղափառ, հայ-առաքելական և հրեական։