Tag Archives: Չինաստան

ՆՈՐ ԱՇԽԱՐՀԱԿԱՐԳՆ ՈՒ ՀԻՆ ԹՈՒՐՔԻԱՆ

Ներկա հրապարակումը բացահայտում է մոտ մեկ տասնամյակ առաջ Չինաստանի և ապա Ռուսաստանի ղեկավարության հանդեպ Ռ. Էրդողանի կիրառված քաղաքական շանտաժի տեխնոլոգիաները և դրանք համեմատում գերտերությունների հակասություններից օգտվելու՝ Անկարայիվերջին փորձերի հետ։

Հիշեցնենք, որ տարիներ շարունակ Չինաստանին Սինցզյանում ցեղասպանություն իրականացնելու մեջ մեղադրող Ռ. Էրդողանը 2017 թվականին կարողացավ լեզու գտնել նրա հետ «եղբայր ույղուրներին» զոհաբերելու միջոցով, իսկմինչ այդՍիրիայի սահմանին ռուսական ինքնաթիռ խոցելուց հետո շահավետ գազային պայմանագրեր կնքեց Ռուսաստանի հետ ու միևնույն ժամանակ ամրապնդեց «եղբայր Իլհամի» դիրքերը Հարավային Կովկասում։ Այժմ էլ ԱՄՆ-ի հետ տարիների լարված հարաբերություններից հետո Ռ. Էրդողանը հասնում է Սիրիայում իր հաստատած «եղբայր Աշ Շարաայի» ցեղասպանական վարչակարգի լեգիտիմացմանն ու միևնույն ժամանակ փորձում է հորինել Ղրիմի ռուսական կարգավիճակի դիմաց «Զանգեզուրի միջանցք» ստանալու տարբերակը։

Հրապարակման մեջ ներկայացվում է,որ գերտերությունների թուլությունների վրա խաղացող Ռ. Էրդողանը փորձում է նաև վարպետորեն օգտագործել ամերիկյան նոր վարչակազմին բնորոշ պարզունակ օգտապաշտութունը, ինչը կապված է ԱՄՆ-ի պետական պարտքի զսպման ու դոլարի արժեզրկումը կանխելու նպատակների հետ։Ներկա տարեսկզբին Թրամփի վարչակազմըդեռ չէր հասցրելհստակեցումներ մտցնելամերիկա-չինական հարաբերություներում,երբ առաջացած ճեղքի մեջ տեղավորվելու համար Թուրքիայի նախագահն ապրիլի 22-ին Չինաստանայցելած Իլհամ Ալիևի միջոցով պաշտոնական Պեկինին հիշեցրել էթուրք-չինական 2017 թվականի համաձայնու թյամբ նախատեսված փոխադարձ պարտավորությունների մասին՝ Ադրբեջանին նույնպես դարձնելով դրանց մասնակիցը։ Ի նկատի ունենալովռուս-ամերիկյան հարաբերությունների բարելավման անխուսափելիությունից բխող՝ «Անտանտա-2»-ի ձևավորման հեռանկարը, Թուրքիանորոշակի անվտանգային երաշխիքներէ կորզել Չինաստանից՝ իր տարածքային ամբողջականութան պահպանման հարցում։ Պարզ է, որ այժմԱդրբեջանին խաղի մեջ մտցնելուց հետո, դրանք օգտագործվելու են Հարավաին Կովկասում Չինաստանին միջանցքներ փորող գործիքի վերածելու համար։

Եզրակացությունը բացահայտում է այն իրողությունը, որ նախկին երկբևեռ աշխարհակարգի վերականգնման հետ կապվող Թուրքիայի ղեկավարության հույսերն առայժմ լուրջ հիմքեր չունեն։ Գլոբալ մակարդակում մրցակցութունը ծավալվում է ոչ թե քանակական, այլ որակական ռեսուրսների շուրջ, որոնցից երկրորդի առյուծի բաժինը մնում է ԱՄՆ-ի վերահսկողության տակ։ Ավելին՝ Թուրքիայի բազմաբևեռ խաղերը արդեն սկսել են անհանգստացնել նրա հովանավոր Մեծ Բրիտանիային։ Ուստի նախապես տեղակ լինելով իր հին բարեկամի՝ բրիտանական հետախուզության ղեկավար Ռիչարդ Մուրի առաջիկա հրաժարականի մասին, Ռ. Էրդողանը դեռ անցած տարեվերջից սկսել է քայլեր ձեռնարկել քրդական հարցի լուծման համար։