Category Archives: ԱՐԽԻՎ

Վավերագրեր Երզնկայի և Բաբերդի հայության 1916-1917թթ. վիճակի մասին

Ռուբեն Օ.Սահակյան
1916 թվականին ռուսական բանակի եւ հայ կամավորականների արձաանգրած հաջողությունները՝ Արեւմտյան Հայաստանում, հնարավորություն տվեցին Անդրկովկասի ու Ռուսաստանի հայ բարեգործական ու հասարակական կազմակերպություններին, հայ ազգային կուսակցություններին ու Հայ առաքելական եկեղեցու թեմերին՝ նախաձեռնել ցեղասպանությունից փրկված արեւմտահայության բեկորներին օգնելու գործը:

Համո Օհանջանյանի դատական գործը

Ավագ Ա. Հարությունյան
Անվանի կուսակցական եւ պետական գործիչ Համո (Համազասպ) Օհանջանյանը հայ հանրությանը գերազանցապես հայտնի է որպես Հայաստանի առաջին Հանրապետության վարչապետ: Մինչ այդ՝ 20-րդ դարի սկզբներին, ՀՅ Դաշնակցության Անդրկովկասի կազմակերպության կազմում նրա ծավալած գործունեությունը բավականին թերի է ուսումնասիրված:

Ռոստոմի ծածկագիր նամակ-հրահանգները

Երվանդ Գ. Փամբուկյան (Բեյրութ)
Օգտվելով 1905 թ. հունվարին Ռուսաստանում սկսված հեղափոխությունից եւ Անդրկովկասի ցարական իշխաությունների թողտվությունից, 1905 թ. փետրվարից կովկասյան թաթարները օսմանյան Թուրքիայի դրդմամբ սկսեցին իրականացնել արեւելահայության բնաջնջման՝ վաղօրոք մշակված ծրագիրը:

Գոհար Գ.Ավագյան
Օսմանյան կայսրությունում իրականացված Հայոց ցեղասպանությունն ունեցել է ոչ միայն իր հստակ ժամանակագրական, այլեւ աշխարհագրական շրջանակները: Առ այդ՝ 1890-ականներին, 1909-ին եւ 1915 թվականին հայ ժողովրդին հասցված հիմնական հարվածները կենտրոնացել են նախապես որոշված տարածաշրջանների վրա:

Հովհաննես Թումանյանի դատական գործը

Ավագ Ա. Հարությունյան
1905-1907թթ. Ռուսաստանյան կայսրության ողջ տարածքում տեղի ունեցած հեղափոխական շարժումները ոչ ռուս ժողովուրդների պարագայում ուղեկցվում էին նաեւ ազգային հիմնախնդիրների առաջադրման գործընթացով: Ինչ վերաբերում է հայությանը, ապա «հեղափոխական շարժում» կոչվաը մեր դեպքում զուգորդվեց գրեթե ողջ Անդրկովկասում ընթացող հայ-թաթարական կռիվների հետ, որոնք հրահրվել էին ցարական իշխանությունների կողմից: