Category Archives: ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Արթուր Տ. Վարդիկյան
Արտավազդ Փելեշյանի անդրանիկ ֆիլմերի հանդիսատեսը հավանաբար շատ զարմացած էր, քանի որ «վավերագրական կինո» եզրույթով այդ ժամանակ լրիվ այլ տեսակի կինո էին պատկերացնում: Ընդհանրապես «վավերագորղ» բառը պատահաբար է ասոցացվել Փելեշյանի հետ, քանի որ նա ոչինչ չի վավերագրում կամ փաստագրում:

Լիլիթ Շ. Միքայելյան
Սբ. Խաչ եկեղեցին (915-921) գտնվում է Վանա լճի Աղթամար կղզու վրա, պատմական Վասպուրական նահանգում, որն արդեն VIII դարի կեսից գերազանցապես Արծրունի իշխանների տիրույթն էր, իսկ 908-1021 թթ. այստեղ հաստատվել էր Արծրունյաց թագավորությունը:

Գեղամ Մ. Ասատրյան
Մաքրավանքի համալիրը գտնվում է ՀՀ Կոտայքի մարզկենտրոն Հրազդան քաղաքի հյուսիս-արևմուտքում: երկար տարիներ բնակավայրը կոչվել է Նախամարք:
Անվանի պատմաբան Թ. Հակոբյանը, անդրադառնալով գյուղին և վանքին, նշում է. «Պատմական Հայաստանում կար Վարաժնունիք անվամբ երեք գավառ՝ մեկը Տուրուբերանում, մյուսը՝ Վասպուրականում, իսկ երրորդը՝ Այրարատում: Վերջինիս Վարաժնունիք գավառը գրավում էր Մարմարիկ գետի միջին և վերին հոսանքների շրջանը և Հրազդանի վերնագավառը:

Շուշանիկ Ս. Համբարյան
Մատենադարանի N 1502 Հայսմավուրքը գրվել է Կ. Պոլիսում՝ Ս. Սարգիս եկեղեցում («ի դուռն Սրբոյն Սարգսի զօրավարին և որդոյ նորայ Մար տիրոսին»), 1651 թվականին Քրիստոսատուր գրչի ձեռքով1: Այս եկեղեցին եղել է հայկական ձեռագրերի ստեղծման կարևոր կենտրոն, որը հո վանավորվում էր մի շարք նշանավոր հայ հոգևորականների կողմից:

Ռուբեն Ս. Անգալադյան
Ինձ համար, և իրեն մտերիմ մարդկանց համար նույնպես, Արա Շիրազը եղել ու մնում է որպես առեղծված։ Երեք տարի առաջ (2014 թ.) հեռացավ կյանքից՝ այդպիսով խիստ դառնացնելով իր ընկերներին և իր բարդ արվեստի բոլոր գնահատողներին։

Ռուբեն Ս. Անգալադյան
Աշխատանքի նպատակն է ցույց տալ, թե որքանով է Հովհաննես Այվազովսկու (1817-1900) արվեստը ներգծված հայկական աշխարհին, և կարելի՞ է արդյոք մեծ ծովանկարչին համարել ինչպես ռուսական, այնպես էլ հայ գեղանկարիչ։

Սարգիս Գ. Պետրոսյան
Ընձառյուծը Հայկական լեռնաշխարհի, Փոքր Ասիայի և հյուսիսային Իրանի բարձրալեռնային շրջաններում տարածված կատվազգի խոշոր գիշատիչ էր: Այդ նույն տարածքներում բնակվում էր նաև նրա որսի հիմնական կենդանին՝ քարայծը (բեզոարյան այծ): Դրանք երկուսն էլ պաշտամունքի առարկա են եղել շատ վաղ ժամանակներից: Կատվազգի գազանի և խոտակեր եղջերավորի պաշտամունքային հակադրումը վաղնջա կան ժամանակներից լայն տարածում է ունեցել գրեթե ամբողջ Մերձավոր Արևելքում և պատկերվել դրանց գոտեմարտի տեսքով:

Սլավի-Ավիկ Մ. Հարությունյան
«Ժանր» հասկացության և եզրույթի գործածության հետ կապված տեսական ուսումնասիրություններում առկա մեծ շփոթը պահանջում է հանգամանալից քննություն, քանի որ այդ եզրույթն իր ըմբռնման զգալի տարակարծությունների առկայությամբ, չի կարող հավակնել գիտականության:

Շուշանիկ Գ. Զոհրաբյան
Նյութը ինքնատիպ է իր մեջ, ու միտքն այն ծնում է այն պես, ինչպես որ արվեստագետն է այն զգում: Վերջինս սնվում է իր ներաշխարհից, ազգային արմատներից և  դրանց համադրելով մարդկության կենսափորձի իմաստավորած ըմբռնումը՝ խոսում համամարդ կային իրողությունների, աշխարհի հետ մարդ-անհատի կապի մասին:

Ինեսա Գ. Դանիելյան
Մոմիկը հայ միջնադարի գեղարվեստական մեծ ժառանգություն թողած արվեստագետներից է: Շատ մասնագետներ տասնամյակներ շարունակ ուսումնասիրել են նրա մանրանկարչական, քանդակագործական և ճարտարապետական ստեղծագործությունները: Ստորագրված աշխատանքներից բացի՝ Մոմիկի արվեստի ոճական, պատկերագրական առանձնահատկությունների հիման վրա ուսումնասիրողները նրան են վերագրել նաև այլ երկեր: