Author Archives: Admin

Աշխեն Էդ. Ջրբաշան
Հայկական ոտանավորի էության և բնույթի պարզաբանման խնդիրը բավական երկար ժամանակ եղել է հայ բանասիրության ուշադրության կենտրոնում: Ընդ որում, 5-րդ դարի և ավելի ուշ շրջանի քերականական մեկնությունների հեղինակներն առավելապես նպատակ էին դրել հա յացնելու ալեքսանդրյան դպրոցի քերականների, մասնավորապես Դիոնիսոս Թրա կացու մշակած տաղաչափական տերմինաբանությունը, և այդ ուղղու թյամբ նրանք բավական մեծ գործ կատարեցին: Սակայն պետք է նշել, որ այդ տերմինաբանությունը նրանք արհեստականորեն տեղափոխում էին հայ բանասիրական մտքի անդաստան՝ առանց խորանալու բուն հայկական ոտանավորի էության գաղտնիքների մեջ:

Ամփոփում

Նշան Թ. Քեսեքեր

Բանալի բառեր –Աքեմենյան կայսրություն, արքայից արքա, Դարեհ I, Քսերքսես I, Հայաստան, Ահուրամազդա։

Վանում հայտնաբերված այս ոչ մեծ արձանագրությունը պատկանում է Քսերքսես Ա-ին։ Այն հավելյալ լույս է սփռում Երվանդական դարաշրջանի Հայաստանի պատմության վրա։ Պարզվում է, որ աքեմենյան զորավարներ Դադարշիի և Վաումիսայի արշավանքներից հետո Դարեհ Ա-ն անձամբ հրամայել է փորագրել տվյալ արձանագրությունը։ Քսերքսես Ա արքան էլ վերջացրել է նրա գործը։ Հետաքրքիր է արձանագրության լեզվյան դիտանկյունը. նրա էլա մերեն տարբերակն ունի հին պարսկերենից փոխառված ավելի շատ բա ռեր, քան մյուս աքեմենյան արձանագրությունները։ Նաև կան մի շարք ուղղագրական առ անձ նա հատկու թյուն ներ։

Էդվարդ Ա. Հարությունյան
Մինչ մենք Հայկի, Արա Գեղեցիկի, Վարդանի ու Փոքր Մհերի բարո յական հաղթանակների հովվերգությունն էինք անում, այլոք աշխարհն էին իրար մեջ անում: Մինչ մենք Նարեկացու ինքնադատման զոհասեղանին մեր հոգին էինք մատաղում և պատիժ հայցող աղերսանքներով դիմում առ Աստված, այլոք թողություն հայցող ինդուլգենցիաների վաճառքով էին զբաղված:

Հայաստանի Հանրապետության 100-ամյակի ոգեկոչման արարողությունները խոստանում են դառնալ այն յուրահատուկ «լակմուսի թուղթը», որն առարկայորեն ի ցույց է դնելու ոչ միայն պետականության գաղափարի հանդեպ յուրաքանչյուրս հարգանքի աստիճանը, այլև մեր ներկա հանրապետության ինքնուրույնության և ինքնիշխանության չափը:

–ԹԻՎ 4 (60), ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ-ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ 2017

–ԹԻՎ 3 (59), ՀՈՒԼԻՍ-ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 2017

–ԹԻՎ 2 (58), ԱՊՐԻԼ-ՀՈՒՆԻՍ 2017

–ԹԻՎ 1 (57), ՀՈՒՆՎԱՐ-ՄԱՐՏ 2017

Վարդան Գ. Դևրիկյան
18-րդ դարը սկսվեց Մխիթարյան միաբանության հիմնադրումով և Սյունիքում ու Արցախում բռնկված ազատագրական շարժմամբ: Ինչպես գրում է Մխիթարյան հայրերից Հ. Ս. Արամյանը. «Հայաստանի լեռներէն կը ժայթքէին զոյգ հրաբուխներ, որոնց ջերմութիւնը պիտի հրավառէր հայ միտքն ու սիրտը և ոյժ պիտի տար հայ բազուկին՝ ցնցելու բռնակալութեան ու ստրկու թեան լուծը»:

Արամ Ա. Անտոնեան
Հրատարակութեան պատրաստեց եւ առաջաբանն ու ծանոթագրութիւնները գրեց՝ Միհրան Ա. Մինասեան
Հետագայ էջերով հրատարակութեան կու տանք պոլսահայ ծանօթ գրող, պատմաբան, խմբագիր, երգիծանկարիչ, մանկավարժ, ազգային-հասարակական և մշակութային գործիչ Արամ Անտոնեանի (Կ. Պոլիս 1875 – Փարիզ 1952) անտիպ վկայութիւնները Ռաս Իւլ Այնի ահաւոր կոտորածներուն մասին:

Տիգրան Ս. Սիմյան
Հայ բանասերի սեղանին է դրված երկար սպասված բոլորովին նոր հա րացույցի կամ մտածողության մեջ տեղադրվող մի ուսումնական ձեռնարկ, որը հնարավորինս բացահայտում է տվյալ ոլորտի կամ տեսական առարկայի պրոբլեմատիկ դաշտը։

Արամ Ս. Սայիյան
Հայաստանի առաջին Հանրապետության ու ողջ հայության համար ճա կատագրական 1920 թ. աշնանը քեմալական հրոսակների դեմ զինյալ պայքարի դրոշ էին պարզել նաև Դերսիմի քրդերը1, բայց նույն թշնամու դեմ մարտնչող երկու ճնշված ժողովուրդները այդպես էլ չկարողացան միավորել իրենց ուժերը՝ հնարավորություն տալով առանձին-ա ռանձին պարտության մատնել իրենց, ինչի արդյունքը եղավ ՀՀ անկումը և Դերսիմի քրդերի ազատագրական պայքարի հերթական դրսևորման՝ Քոչգիրիի ապստամբության ծանր պարտությունը։

Արմեն Ա. Ասրյան
Աշխարհի տարբեր ժողովուրդների, այդ թվում և հայ ժողովրդի պատ մության բեկումնային պահերին ասպարեզում հայտնվել են անհատներ, որոնք վճռական ազդեցություն են ունեցել իրադարձությունների ընթացքի վրա և իրենց կամային որոշումների ու քայլերի միջոցով պատմության զար գացմանը հաղորդել են այլ ընթացք, քան այն կարող էր ունենալ, և դրանով իսկ դարձել են պատմակերտ գործիչներ: Հայոց Նոր պատմության մեջ այդպիսի անհատականություն է Հանրապետության հիմնադիր Արամ Մանուկյանը (Սարգիս Հարությունի Հովհաննիսյան – 1879-1919):