Author Archives: Admin

Արամ Գ. Ալեքսանյան
«Հին Թիֆլիսը հայոց գրականությանն էլ երկու մեծ անուն է թողել՝ Սայաթ-Նովա եւ Գաբրիել Սունդուկյան: Հարազատ, Թիֆլիսի լեզվով, Թիֆլիսի շնչով, Լիֆլիսի հոգով» – գրել է Հովհաննես Թումանյանը՝ Գ.Սունդուկյանի ստեղծագործության ինքնատիպությունը խորագիտորեն պատճառաբանելով հին Թիֆլիսի իրականությամբ, ավանդական կենսակերպով, գունեղ ու զվարթ կոլորիտով:

Մաս երկրորդ։ Քաղաքական պատմության հիմնախնդիրները էթնիկ պատկանելության համատեքստում

Բաբկեն Հ. Հարությունյան
Ուսումնասիրության առաջին մասում մենքփորձեցինք ցույց տալ, որ «Աղվանք» հասկացությունը էթնիկական բովանդակություն չունի եւ ընդամենը նշանակում է «արգավանդ դաշտի երկիր»: Ընդ որում՝ այն ծագում է առավել նախնական «Ալոբանք»-ից, որը հունա-հռոմեական աշխարհում վերածվել է Ալբանիայի:

Կառլեն Ա. Միրումյան
Խորհրդային շրջանում մեզանում հասարակական եւ հումանիտար գիտությունները, այդ թվում նաեւ պատմության փիլիսոփայությունը, զարգանում էին մարքսիստական մեթոդաբանության հիման վրա, մինչդեռ մարքսիզմի հիմնադիրներն իրենք ոչ միայն չէին ստեղծել պատմության փիլիսոփայության ամբողջական եւ ավարտուն մեթոդաբանություն, այլեւ այդպիսի նպատակ չէին էլ հետապնդել:

Որկան էլ մեզանում շարունակվեն բանավեճերը արդեն իր 20-ամյակը բոլորած Հայաստանի Հանրապետության անկախության քաղաքական ու տնտեսական բովանդակության շուրջ, որքան էլ փորձեր արվեն այն դիտարկել բացարձակի ու հարաբերականի հակադրության տիրույթում, այդպես էլ հնարավոր չի լինի գիտական անհրաժեշտ խորությամբ քննության ենթարկել նման բազմաշերտ երևույթը, եթե մեր մեծագույն ձեռքեբերումը չգնահատվի նախ եւ առաջ՝ իբրեւ կամային ակտ:

Հատվածներ Էլիաս Կանետիի  ինքնակենսագրական եռագրությունից

Ալբերտ Ա. Մակարյան, Լիանա Ա. Սաֆարյան
20-րդ դարի հաշախարհային գրականության մեջ առանձնահատուկ է Գրականության Նովելյան մրցանակակիր Էլիաս Կանետիի (1905-1994) զբաղեցրած տեղը:

Հայ հոգևորականների դատական գործերը

Ավագ Ա. Հարությունյան
19-րդ դարի վերջերին եւ 20-րդ դարի սկզբներին հայ հոգեւորականության բազմաթիվ ներկայացուցիչներ դարձել են ազատամարտի ակտիվ մասնակիցներ ու ջերմ աջակիցներ:

Մելինե Վ. Անումյան
Վերջին տարիներին հայ եւ օտար պատմագիտության մեջ ավելի մեծ ուշադրություն է դարձվում այն իրողության վրա, որ հայերի բնաջնջման իթթիհատականների քաղաքականությունը Օսմանյան կայսրության կողմից պաշտոնապես դատապարտվել է դեռեւս 1919-1922 թթ. ռազմական արտակարգ ատյաններում կայացած 60-ից ավելի դատավարությունների եւ դրանց արդյունքում ընդունված դատավճիռների միջոցով:

Կրկին Ռամիզ Մեհթիևի «գլուխգործոցի» մասին

Արտաշես Ի. Շահնազարյան
Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Ռամիզ Մեհթիեւի ստորագրությամբ 2010 թ. հոկտեմբերի 29-ին հրապարակված «Գորիս-2010.աբսուրդի թատրոնի տարեշրջանը» խորագրով «հակադարձումը», որի լույս աշխարհ գալու համար առիթ էր դարձել Գորիսում 2010 թ. հոկտեմբերի 16-ին Սփյուռքի լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների առջեւ Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանի ելույթը, արդեն արժանացել է հայ պատմագիտության փաստարկված պատասխանին:

Հովհաննես Գ. Խորիկյան
Հայ եւ օտար պատմագիտության մեջ երկար ժամանակ գերիշխող է եղել այն կարծիքը, ըստ որի՝ Աքեմենյանների տիրապետության դարաշրջանում Հայաստանի տարածքը բաժանված է եղել երկու վարչական միավորների՝ 13-րդ եւ 18-րդ սատրապությունների միջեւ: Սակայն հայագիտության մեջ վերջերս առաջ քաշվեց մեկ այլ տեսակետ. մ.թ.ա. VI-IV դարերում Հայաստանը գտնվել է 13-րդ սատրապության կազմում, իսկ ահա 18-րդը իրականում եղել է Կուր գետի եւ Կովկասյան լեռների միջեւ:

Դիմիտրի Ն. Սարգսյան
Աստվածաշնչի սեմական ծագում ունեցող եբրայերեն բնագրում Նոյի տապանը հանգրվանող լեռների մասին պահպանվել է հետեւյալ ավանդությունը. «Եվ վերադառնում էին ջրերը երկրից՝ գալով եւ վերադառնալով, եւ հանգստացել էին րերը հարյուր հիսուն օրը վերջաանլիս: Եվ կանգնեց տապանը յոթերորդ ամսին, ամսվա տասնյոթերորդ օրը ‘RRT-ի լեռների վրա»: