Category Archives: ԳՐԱԿԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ

ԵՂԻՇԵ ՉԱՐԵՆՑԻ «ՊԱՏՄԱԳՆ» ԻԲՐԵՎ ՄԵԶՈՍՏԻՔՈՍ – 2012-3

«Ո՜վ հայ ժողովուրդ, քո միակ փրկությունը քո հավաքական ուժի մէջ է» ասույթի առեղծվածները

Սեյրան Զ. Գրիգորյան
1933 թվականի մայիսի 8-ին Եղիշե Շարենցը գրում է իր առաջին երկու ակրոստիքոսները, որ նվիրում է նրոածին դստերը և բանաստեղծության առաջին տողերով հոդում նրա անուն-ազգանունը՝ «ԱՐՓԵՆԻԿ ՉԱՐԵՆՑ»: Անմիջապես հաջորդ օրը՝ մայիսի 9-ին, նա ստեղծում է իր մոտալուտ ողբերգությունը և ապագա անկասելի փառքը մարմնավորող «Պատգամ» բանաստեղծությունը:

ՄՈՆՏԱԺԸ ՀՐԱՆՏ ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆԻ «ԿԵՆԴԱՆԻՆ ԵՎ ՄԵՌՅԱԼԸ» ՎԻՊԱԿՈՒՄ – 2012-3

Միքելանջելո Անտոնիոնիի «Գիշերը» ֆիլմի հիմքով

Ալա Ա. Խառատյան
Հրանտ Մաթևոսյանը հայ մշակույթի այն ականավոր ներկայացուցիչն է, որի մասին վստահորեն կարելի է ասելղ նա միավորում էր գրականությունը և կինոն՝ մասնագիտորեն ընկալելով արվեստի այդ երկու ճյուղերը, հանդես գալով երկուսում էլ:

ՀԱԿՈԲ ՊԱՐՈՆՅԱՆԻ ԲԱՐՈՅԱ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ – 2012-2

Արամ Գ. Ալեքսանյան
Ժամանակի կենցաղն ու բարքերը չափազանց մանրակրկիտ ու ամբողջական ներկայացնելու՝ Հակոբ Պարոնյանի գիտակցված հետեւողականությունը նրա դավանած հանրության բարոյական վերածնման սկզբունքի, ինչպես նաեւ հիմնականում՝ հունական իմաստասիրության, հատկապես Պլուտարքոսի իմաստասիրական մտակարգվածություն ունեցող բարոյագիտական հայացքների՝ «Moralia»-ի ուսումնառության արդյունքն էր:

ԿԱՐՍԸ ՈՐՊԵՍ ՎԻՊԱԿԱՆ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ – 2012-2

Ըստ Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» և Օրհան Փամուկի «Ձյունը» ստեղծագործությունների

Վահրամ Ս. Դանիելյան
Հունական ռոմանսների քննությունը Միախյիլ Բախտինին հիմք է տվել մտածելու, որ տարածության ընտրությունը ամենեւին էլ չի պայմանավորում գործողությունների պատճառականությունը, եւ այն, ինչ տեղի է ունենում Բաբելոնում, հանգիստկ արող էր տեղի ունենալ նաեւ Եգրիպտոսում կամ Բյուզանդիայում:

ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ-ԶԱՐԵՀ ԽՐԱԽՈՒՆԻ – 2012-1

Համեմատական վերլուծութիւն 20-րդ դարի էպիքական երգի յատկանիշների շուրջ

Քնարիկ Ա.Աբրահամյան
Համեմատական գրականագիտութիւնը թոյլ է տալիս երեւան հանել գրողների ստեղծագորածական կապերն ու ազդեցութիւնները, որոնք գոյութիւն ունեն ե՛ւ իրենց ժամանակի, ե՛ւ տարբեր սերունդների, ե՛ւ անգամ տարբեր ժողովուրդների արուեստագէտների միջեւ:

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹՅԱՆ ՊՈԵՏԻԿԱՅԻ ՀԱՐՑԵՐԸ ԷԴԳԱՐ ՊՈՅԻ ԳԵՂԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ – 2012-1

Մարիամ Հ. Գևորգյան
Գրականության պատմության յուրաքանչյուր շրջափուլի մեկնարկն ապահովում են այն հեղինակները, որոնք իրենց ստեղծագործությամբ, կյանքի, երեւույթների նորովի ընկալումներով եւ գեղարվեստական ինքնատիպ արտահայտչամիջոցներով տարբերվում են նախորդներից:

ԼԵՌ ԿԱՄՍԱՐ. ՄԱՐԴԸ՝ ԳՈՐԾԻՆ ՄԷՋԷՆ – 2011-4

Յարութիւն Լ. Գիւրքճեան (Աթէնք)
Շուտով կը դիմաւորենք Լեռ Կամսարի ծծնդեան 125 ամեակ՝ 2013 տարեթիւը: Ահա հանգրուան-առիթ մը, թէկուզ պայմանական, անդրադարձի եւ արժեւորման: Եւ մանաւանդ՝ կարելի հրաւէր մը ինքնաճանաչումի:

ՀԱՅԻ ԵՒ ԹՈՒՐՔԻ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԻՆ ՄՈԴԵԼՆԵՐԻ ՆՈՐԱԳՈՒՅՆ ՔՆՆՈՒԹՅՈՒՆԸ Զ. ՊԻՊԵՌՅԱՆԻ «ԼԿՐՏԱԾԸ» ՎԵՊՈՒՄ – 2011-3

Հովհաննես Խ. Եղոյան
Զավեն Պիպեռյանը (1921-1984) ստմաբուլահայ վիպագրության իրապաշտ ուղղության ակնառու ներկայացուցիչներից է: Գրական ասպարեզ իջնելով 1950-1960-ական թվականներին, ստեղծագործելով Ստամբուլում, մի փոքր մասով նաեւ՝ Բեյրութում, ուր հաճախ թաքնվում էր՝ իր ընդգծված դեմոկրատական հայացքների պատճառով քաղաքական հետապնդումներից խույս տալու հաամր, նա խոր հետագիծ ձգեց «մեծ քաղաքի» (Զահրատի բնութագրումով) հետպատերազմյան շրջանի ընկերային կյանքի գեղարվեստական քննության մեջ:

ՀԻՆ ԹԻՖԼԻՍՆ ՈՒ ԳԱԲՐԻԵԼ ՍՈՒՆԴՈՒԿՅԱՆԻ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ – 2011-3

Արամ Գ. Ալեքսանյան
«Հին Թիֆլիսը հայոց գրականությանն էլ երկու մեծ անուն է թողել՝ Սայաթ-Նովա եւ Գաբրիել Սունդուկյան: Հարազատ, Թիֆլիսի լեզվով, Թիֆլիսի շնչով, Լիֆլիսի հոգով» – գրել է Հովհաննես Թումանյանը՝ Գ.Սունդուկյանի ստեղծագործության ինքնատիպությունը խորագիտորեն պատճառաբանելով հին Թիֆլիսի իրականությամբ, ավանդական կենսակերպով, գունեղ ու զվարթ կոլորիտով:

ՀԱԿՈԲ ՊԱՐՈՆՅԱՆԻ «ՊՏՈՒՅՏ ՄԸ ՊՈԼՍՈ ԹԱՂԵՐՈՒ ՄԵՋ» ԱԿՆԱՐԿԱՇԱՐԻ ՆՈՐԱՀԱՅՏ ՏԱՐԲԵՐԱԿՆԵՐԸ

Ալբերտ Ա. Մակարյան
Թվում է՝ գրականագիտությունը վաղուց արդեն իր սպառիչ ու վերջնական խոսքն է ասել անցյալի գլուխգործոց երկերի մասին՝ բազմակողմանիորեն ներկայացնելով դրանց ստեղծագործական պատմությունը, ժանրային առանձնահատկությունները, կառույցը, գաղափարագեղարվեստական եւ այլ արժանիքները: