Category Archives: ԳՐԱԿԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ

ԱՆԳԼԻԱԳԻՐ ՀԱՅ ԳՐՈՂԻ ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԵԼԻՆ – 2013-1

Լեւոն-Զավեն Սյուրմելյան – «98,6° ըստ ֆորենհայթի»

Արփի Ս. Մուրադյան
Այս ստեղծագործությունը Լ.-Զ. Սյուրմելյանի երկրորդ վեպն է, որ թեև գրվել է 1945-ին հաջորդած չորս տարիներում եւ տպագրվել է 1950 թվականին, սակայն իր նախորդ՝ «Ձեզ եմ դիմում, տիկնայք եւ պարոնայք» վեպի նման հայ ընթերցողին մատչելի է դարձել բավական ուշացումով՝ ավելի քան կես դար հետո՝ 2005 թվականին:

ԷԼՋԻՆ ԳՐՈՍՔԼՈՈՒՍԸ ԵՎ ԻՐ «ԱՐԱՐԱՏ» ՎԵՐՊԸ – 2013-1

20-րդ դարասկզբի Հայաստանը ամերիկացի գրողի աչքերով

Ալբերտ Ա. Մակարյան, Սվետլանա Ռ. Թումանյան
Էլջին Գրոսքլոուսի (1899-1983) առաջին վեպը լույս է տեսել 1937-ին, իսկ «Արարատը»՝ 1939-ին՝ Երկրորդ աշխարհամարտի բռնկումից ընդամենը մեկ շաբաթ առաջ: Դա մի ժամանակաշրջան էր, որը համընկավ ամերիկյան գրականության աննախադեպ վերելքի հետ:

ԱԶԳԱՅԻՆ ԻՆՔՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ ՎԱԶԳԵՆ ՇՈՒՇԱՆՅԱՆԻ ԲԱՆԱՁԵՎԸ – 2012-4

«Գարնանային սիրո հեզ նամակներ» վիպակում

Լուսինե Վ. Տոնոյան
Եվրոպական գրականության մեջ 18-րդ դարի կեսերից լայն տարածում գտած սենտիմենտալիզմը (նախառոմանտիզմ) աշխարհը դիտում էր հուզականության, զգայականության տեսանկյունից, որի քննարկման առանց քը մարդն էր` իր հույզերով ու ապրումներով: Այս գրական ուղղության ձևա վորման վաղ շրջանում հատկապես տարածված էր նամականու ժանրը, որի միջոցով ռոմանտիկները առավել հեշտությամբ էին արտա հայ տում իրենց հայացքները։

ՍԱՅԱԹ-ՆՈՎԱՅԻ ՔՆԱՐԵՐԳՈՒԹՅՈՒՆԸ – 2012-4

Միջնադարի ժամանակային, տարածական և արժեքային համադրումներում

Վազգեն Հ. Սաֆարյան
Սայաթ Նովայի ստեղծագործության համապարփակությունը տարբեր մշակութային համակարգերի համադրության հետեւանքն է, որոնց սինկրետիզմը հաղթահարվել է բանաստեղծի մեծ տաղանդի շնորհիվ:

ԵՂԻՇԵ ՉԱՐԵՆՑԻ «ՊԱՏՄԱԳՆ» ԻԲՐԵՎ ՄԵԶՈՍՏԻՔՈՍ – 2012-3

«Ո՜վ հայ ժողովուրդ, քո միակ փրկությունը քո հավաքական ուժի մէջ է» ասույթի առեղծվածները

Սեյրան Զ. Գրիգորյան
1933 թվականի մայիսի 8-ին Եղիշե Շարենցը գրում է իր առաջին երկու ակրոստիքոսները, որ նվիրում է նրոածին դստերը և բանաստեղծության առաջին տողերով հոդում նրա անուն-ազգանունը՝ «ԱՐՓԵՆԻԿ ՉԱՐԵՆՑ»: Անմիջապես հաջորդ օրը՝ մայիսի 9-ին, նա ստեղծում է իր մոտալուտ ողբերգությունը և ապագա անկասելի փառքը մարմնավորող «Պատգամ» բանաստեղծությունը:

ՄՈՆՏԱԺԸ ՀՐԱՆՏ ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆԻ «ԿԵՆԴԱՆԻՆ ԵՎ ՄԵՌՅԱԼԸ» ՎԻՊԱԿՈՒՄ – 2012-3

Միքելանջելո Անտոնիոնիի «Գիշերը» ֆիլմի հիմքով

Ալա Ա. Խառատյան
Հրանտ Մաթևոսյանը հայ մշակույթի այն ականավոր ներկայացուցիչն է, որի մասին վստահորեն կարելի է ասելղ նա միավորում էր գրականությունը և կինոն՝ մասնագիտորեն ընկալելով արվեստի այդ երկու ճյուղերը, հանդես գալով երկուսում էլ:

ՀԱԿՈԲ ՊԱՐՈՆՅԱՆԻ ԲԱՐՈՅԱ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ – 2012-2

Արամ Գ. Ալեքսանյան
Ժամանակի կենցաղն ու բարքերը չափազանց մանրակրկիտ ու ամբողջական ներկայացնելու՝ Հակոբ Պարոնյանի գիտակցված հետեւողականությունը նրա դավանած հանրության բարոյական վերածնման սկզբունքի, ինչպես նաեւ հիմնականում՝ հունական իմաստասիրության, հատկապես Պլուտարքոսի իմաստասիրական մտակարգվածություն ունեցող բարոյագիտական հայացքների՝ «Moralia»-ի ուսումնառության արդյունքն էր:

ԿԱՐՍԸ ՈՐՊԵՍ ՎԻՊԱԿԱՆ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ – 2012-2

Ըստ Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» և Օրհան Փամուկի «Ձյունը» ստեղծագործությունների

Վահրամ Ս. Դանիելյան
Հունական ռոմանսների քննությունը Միախյիլ Բախտինին հիմք է տվել մտածելու, որ տարածության ընտրությունը ամենեւին էլ չի պայմանավորում գործողությունների պատճառականությունը, եւ այն, ինչ տեղի է ունենում Բաբելոնում, հանգիստկ արող էր տեղի ունենալ նաեւ Եգրիպտոսում կամ Բյուզանդիայում:

ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ-ԶԱՐԵՀ ԽՐԱԽՈՒՆԻ – 2012-1

Համեմատական վերլուծութիւն 20-րդ դարի էպիքական երգի յատկանիշների շուրջ

Քնարիկ Ա.Աբրահամյան
Համեմատական գրականագիտութիւնը թոյլ է տալիս երեւան հանել գրողների ստեղծագորածական կապերն ու ազդեցութիւնները, որոնք գոյութիւն ունեն ե՛ւ իրենց ժամանակի, ե՛ւ տարբեր սերունդների, ե՛ւ անգամ տարբեր ժողովուրդների արուեստագէտների միջեւ:

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹՅԱՆ ՊՈԵՏԻԿԱՅԻ ՀԱՐՑԵՐԸ ԷԴԳԱՐ ՊՈՅԻ ԳԵՂԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ – 2012-1

Մարիամ Հ. Գևորգյան
Գրականության պատմության յուրաքանչյուր շրջափուլի մեկնարկն ապահովում են այն հեղինակները, որոնք իրենց ստեղծագործությամբ, կյանքի, երեւույթների նորովի ընկալումներով եւ գեղարվեստական ինքնատիպ արտահայտչամիջոցներով տարբերվում են նախորդներից: