Category Archives: ԳՐԱԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մի մոռացված գրքույկի և նրա անմոռաց հեղինակի մասին

Գևորգ Ս. Խուդինյան
2020 թ. սեպտեմբերի 12-ին Բեյրութում հանկարծամահ եղած հավատավոր դաշնակցական և ինքնատիպ մտածող Վարանդ Փափազյանի հիշատակին մեզանում այսօր հնչող սովորական ցավակցությունները հերթական անգամ ապացուցում են, որ դժբախտաբար չենք կարողանում ըստ արժանվույն գնահատել այն հատուկենտ անհատականություններին, ովքեր իրենց գաղափարներով են եղանակ ստեղծել ՀՅ Դաշնակցության ներսում: Մինչդեռ նրա նման մտածող ու մտահոգ դաշնակցականների գաղափարների արժևորումը թույլ կտա մեզ դուրս գալ ընթացիկ քաղաքական թոհուբոհի տաղտուկից ու կրկին գաղափարականցնել կուսակցությունը:

Կարոլինա Մ. Սահակյան
19-րդ դարի երկրորդ կեսն Օսմանյան կայսրության պատմության մեջ հայտնի է որպես բարեփոխումների՝ թանզիմաթի դարաշրջան՝ իր երկու շրջափուլերով՝ 1839-1856 և 1856-1876 թթ.:

Աշխեն Էդ. Ջրբաշյան
Համազգային հայ կրթական և մշակութային հիմնադրամի ջանքերով ընթերցողի սեղանին է դրվել մի գիրք, որը Լևոն Շանթ մարդու, գրողի, մանկավարժի և քաղաքական գործչի նորովի ու համապարփակ բացահայտման ինքնատիպ փորձ է:

Գևորգ Ս. Խուդինյան
Թեև անցած 100 տարիների ընթացքում խորհրդային, հետխորհրդային ու սփյուռքահայ պատմագրությունը բազմիցս անդրադարձել է հանրապետական Թուրքիայի հիմնադիր Մուսթաֆա Քեմալի կյանքի ու գործունեության առանձին դրվագներին, այդ թվում նաև՝ 1919-1921 թթ. Հայաստանի դեմ նրա անհաշտ պայքարի պատմությանը, բայց մի շարք առարկայական ու ենթակայական պատճառներով մեզանում այդ ականավոր քաղաքական ու ռազմական գործչի մասին այդպես էլ չի ձևավորվել որոշակի գիտական հայացք։

Լիլիթ Հր. Հովհաննիսյան
Օրերս լույս է տեսել Հայոց ցեղասպանության պատմության և Հայոց պահանջատիրության հարցերով հետաքրքրվողների, ուսանողների և ընթերցողների լայն շրջանակի համար նախատեսված «Ցեղասպանության հետևանքով հայ ժողովրդի կորուստները և հատուցման կառուցակարգերի մեթոդաբանական հիմքերը» («Տիր» հրատարակչություն, 2019, 608 էջ) ծավալուն ուսումնասիրությունը:

Սուրեն Ս. Աբրահամյան
Հենրիկ Էդոյանն իր վերջին՝ «Լույսը ձախ կողմից» ժողովածուի (2018) «Կեսօրն անկարեկից» բանաստեղծության տողում ասում է. «Հիմա ես կարդում եմ այն գիրքը, որ գուցէ // ոչ ոք դեռ չի գրել (եւ ոչ ոք չի գրելու»:

Արմեն Ց. Մարուքյան
Հայոց ցեղասպանությանը՝ որպես հայ ժողովրդի նկատմամբ իրականցված ոճրի, վաղուց արդեն գիտական գնահատական է տրվել ոչ միայն հայ, այլև օտարազգի պատմաբանների ու ցեղասպանագետների կողմից. լույս են տեսել հազարավոր հետազտություններ, հրապարակվել են բազմաթիվ պետությունների արխիվներում պահվող փաստաթղթեր, որոնք հաստատում են անհերքելի ճշմարտությունը:

Շուշանիկ Գ. Զոհրաբյան (Փարիզ)
«Տիգրան Մեծ» հրատարակչությունը 2018 թ. լույս է ընծայել արվեստագիտության թեկնածու Գայանե Առաքելյանի «Անդրանիկ Քոչարի լուսանկարչական արվեստը» պատկերագիրքը:

Սուրէն Դ. Դանիէլեան, Քնարիկ Ա. Աբրահամեան
Ալբերտ Մակարեանի՝ վերջերս լոյս տեսած «Կրկին Պարոնեանի հետ (Նոր ենթերցումներ)» մենագրութեան խորագրի մէջ արդէն ակնբախ ուրուագծւում է մեկնական ոճի հեղինակային սուր հակուածութիւնը՝ հայեացք 21-րդ դարի դիտանկիւնից, ընթերցման այն եղանակների համադում, որ Պարոնեան երգիծաբանին դարձնում է շահագրգիռ անհատականութիւն գրականութեան ազգային ճանապարհի այնքան բանուկ ու բազմաշերտ վերելքներում:

Դավիթ Վ. Պետրոսյան
Արձակը գեղարվեստի ինքնադրսևորման ձևերից մեկն է, որ ստեղծագործ անհատի մեջ բացվում է յուրովի: Մերօրյա արձակի համապատկերում ինքնատիպ անունների պակաս չի զգացվում, ուստի նույնքան կարևոր է նրանց ստեղծագործական որոնումերի արժևորման խնդիրը: Այս գիտակցությունն է մեզ մղել ընթերցողի քննական հայացքով դիտարկելու Սերգեյ Աղաջանյանի «Միջօրե» ժողովածուն: