Category Archives: ԳՐԱԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Դավիթ Վ. Պետրոսյան
Վերջին տարիներին հայ գրականագիտության մեջ շահեկանորեն ավելանում է գրականության գեղագիտական ընկալմանը հետամուտ ուսումնասիրությունների թիվը, որոնք նորովի մեկնություններով ներկայացնում են ինչպես արդի ստեղծագործողների, այնպես էլ հայ գրականության մայրուղին ընլայնած գրողների ժառանգության դեռեւս անհայտ էջերը:

Ալբերտ Ա. Մակարյն
Մեր օրերում, բարեբախտաբար, դեռեւս կան գիտնականններ, գիտության ճշմարիտ նվիրյալներ, որոնք, իրենց ուսերին առնելով մտավոր աշխատանքի ծանր բեռը, անաղմուկ ու մեն-մենակ կատարում են երբեմն գիտական մի ամբողջ խմբի հասու աշխատանք՝ բոլոր դեպքերում մնալով զարմանալի համեստ:

Արտավազդ Գ. Դարբինյան
Անցյալ դարավերջի Արցախյան գոյամարտում նվաճված պատմական հաղթանակի մեջ չափազանց կարեւոր է Շահումյանի շրջանի եւ Գետաշենի ենթաշրջանի ինքնապաշտպանական մարտերի դերն ու նշանակությունը, որոնցում ծանրակշիռ ներդրում է ունեցել պետական, քաղաքական եւ ռազմական գործիչ Շահեն Մեղրյանը:

Մելինե Վ. Անումյան
Վերջին տարիներին հայ եւ օտար պատմագիտության մեջ ավելի մեծ ուշադրություն է դարձվում այն իրողության վրա, որ հայերի բնաջնջման իթթիհատականների քաղաքականությունը Օսմանյան կայսրության կողմից պաշտոնապես դատապարտվել է դեռեւս 1919-1922 թթ. ռազմական արտակարգ ատյաններում կայացած 60-ից ավելի դատավարությունների եւ դրանց արդյունքում ընդունված դատավճիռների միջոցով:

Գէորգ Գ. Եզգըճեան (Պէյրութ)
Հ. Յ. Դ. Բիւրոյի որոշումով հրատարակուող սոյն մատենաշարի հերթական հատորին տպագրութիւնը իրականացուած է «Փիւնիկ» հիմնադրամի միջոցով: Մատենաշարի Ե. եւ Զ. հատորներուն նման, գրախօսուող հատորը հրատարակութեան պատրաստած, ծանօթագրած ու խմբագրած է վաստակաշատ մտաւորական Երուանդ Փամպուքեանը: Կ’արժէ անմիջապէս շեշտել, թէ փաստաթուղթերուն մեծագոյն մասը այս հատորով առաջին անգամ կը դրուի գիտական շրջանառութեան մէջ:

Քրիստինե Ֆ. Մելքոնյան
1945 թվականին ԽՍՀՄ-ի կողմից Թուրքիային ներկայացված՝ հայկական տարածքները վերադարձնելու պահանջը Հայկական հարցի նորագույն շրջանի ապտմության շրջադարձային իրադարձություններից մեկն է, որն ունի բազմաթիվ վիճելի եւ մութ էջեր Մոտ կես դար խորհրդային պատմաբանների կողմից հասկանալի պատճառներով այն մոռացւթյան է մատնվել, իսկ թուրք եւ արեւմտյան հեղինակները սահմանափակվել են մեկ-երկու նախադասությամբ՝ արձանագրելով, որ Երկրորդ աշխարհամարտից հետո ԽՍՀՄ-ը Թուրքիայից պահանջել է Կարսն ու Արդահանը:

Ալբերտ Ա. Խառատյան
Հրապարակի վրա է Ռուսաստանի զույգ մայրաքաղաքներում հայ գաղթօջախների ձեւավորման ու կայացման, դրանց հասարակական-քաղաքական, սոցիալական ու մշակութային կյանքի բազմածալ պատմութոյւնն ընդգրկող մենագրությունը, որի հեղինակը ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Վ.Բարխուդարյանն է:

Գ.Խ.
Թեեւ Հայաստանում Հայոց ցեղասպանության պատմության գիտական ուսումնասիրությունը հարուստ ավանդույթներ ու բազում ձեռքբերումներ ունի, բայց համեմատական ցեղասպանագիտությունը մեզանում նոր է միայն ձեւավորվում: Մինչդեռ, ակնհայտ է, որ Հայոց ցեղասպանության պատմությունը համաշխարհային պատմության լայն խորապատկերի վրա դիտարկելու հասունացած խնդրի լուծումը այլեւս չի ակրելի հետաձգել:

Ռուբինա Փիրումյան (Լոս Անջելես)
Գրասեղանիս վրայ դարսուած եւ ընթերցմանս սպասող գրքերի դէզից դուրս քաշեցի Տիգրան Մ. Խալիկեանի «Armenian Organization and Ideology under Ottoman Rule, 1908-1914» (Հայ կազմակերպութիւն եւ գաղափարախօսութիւն օսմանեան տիրապետության ներքոյ, 1908-1914) անգլերեն աշխատութիւնը՝ հենց սկզբից նպատակ ունենալով թէ՛ կարդալ եւ թէ նիւթ պատրաստել՝ հայերէնախօս ընթերցողին:

Մարգարիտ Աճեմյան-Ահներթ, ԴՌԱՆ ԹԱԿՈՑԸ: Ճամփորդություն Հայոց ցեղասպանության խավարի միջով

Լեւոն Ե. Լաճիկյան
Անցած տարեվերջին Հայ օգնության ֆոնդի (ՀՕՖ) հովանավորությամբ Երեւանում լույս տեսավ Մարգարիտ Աճեմյան-Ահներթի «Դռան թակոցը» գրքի հայերեն թարգմանությունը (թարգմանիչ՝ Մարինե Բազաեւա)