Author Archives: Admin

Անի Ս. Հակոբյան
Հայտնի է, որ հայ ավանդական երաժշտությունն ունի երեք հիմնական ճյուղ՝ գեղջկական, քաղաքային ֆոլկլոր և գուսանական-աշուղական արվեստ: Նշված ճյուղերը, լինելով հայ ժողովրդի ստեղծագործության արգասիք, միևնույն ժամանակ միմյանցից տարբերվում են իրենց ավանդականության աստիճանով, մեղեդու ծավալման տրամաբանությամբ, ձայնակարգային հենքով, մտածողությամբ և այլ ցուցիչներով:

Մաս երրորդ։ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին (Ս. Հեղինեի եկեղեցի)

Մայքլ Է. Սթոուն (Երուսաղեմ), Խաչիկ Ա. Հարությունյան
Ս. Հարության տաճարի հնամենի և գողտրիկ շինություններից է հայոց Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին, որը գտնվում է տաճարի արևելյան մասում՝ «Հանդերձից բաժանման խորան» անունը կրող փոքրիկ մատուռից ընդամենը մի քանի քայլ հեռավորության վրա, որտեղից կամարակապ նեղլիկ մուտքից սկիզբ առնող և աստիճանաբար լայնացող սանդուղքներն իջնում են դեպի եկեղեցու ընդարձակ սրահը:

Ռոմիկ Խ. Քոչարյան, Անահիտ Ռ. Ջիջյան
Սոցիալական գիտությունը տեսա-գործնական իմաստություն է՝ մարդկային ինքնության ու կյանքի՝ անձնավորյալ կենսակերպի ու ընդհանուր կենսակարգի, մշակույթի՝ ստեղծարար ու հոգածու գործունեության, առաքինակարգ կատարելագործման հնարավորությունների հոգեկեցույց ու կենարար իմաստության խորհրդիմացություն և կենագործում:

(Կրկնավոր բարդություններ)

Լալիկ Մ. Խաչատրյան
Հոդվածում քննարկվում են կախյալ արմատներով այն համադրական կրկնավոր բարդությունները, որոնք արտահայտում են առարկա և հատկանիշ և առաջին անգամ գործածվել են Աստվածաշունչ մատյանում: Այդ կարգի կրկնավոր բարդությունները խմբավորվում են ըստ կախյալ արմատական բաղադրիչների արտահայտության պլանի և դասդասվում են տարբեր խմբերի մեջ՝ արմատական (ջախջախ, ծործոր), և արմատատարբերակային (սպառսպուռ, կարկառ): Արմատատարբերակային կրկնավորների ձևավորման գործում կարևորվում են հնչյունափոխական որոշ գործոններ, ինչպես՝ ձայնդարձը (սպառսպուռ), հերթագայությունը (պաղպաջ), հնչյունաանկումը (հեղեղ), աճականը (աղջամուղջ) և այլն:

Նարինե Ա. Հովհաննիսյան (Ստեփանակերտ)
Հակոբ Օշականը բացառիկ երևույթ է հայ բազմադարյան գրականության մեջ, որի ստեղծագործությունն իր գեղարվեստական համակարգի առանձնահատկություններով, բազմաշերտությամբ, մասշտաբայնությամբ հսկայական ներդրում է հայ ոգեղեն արվեստի զարգացման գործում։ Օշականի գեղարվեստական համակարգի բարձրագույն նվաճումը՝ վեպը, հոգեվերլուծություն, բարքագրություն և գաղափարագրություն լինելուց առաջ և հետո, մեր խորին համոզմամբ, Հայկական հարցի վեպն է։ Հայկական հարցից են սկսվում և դեպի Հայկական հարցն են տանում օշականյան վեպի բոլոր ճանապարհները։

Մաս երրորդ։ «Մարդաբանական պատմության» և «հիշողության պատմության» հղացքները

Սմբատ Խ․ Հովհաննիսյան
1960-ական թթ. կեսերից Աննալների դպրոցի տեսական դաշտի ընդլայնմանը զուգընթաց (շարային և/կամ քանակային պատմություն, մտայնությունների (Mentalités) պատմություն)` խորքային առումով խախտվել էր դպրոցի ինքնաբավ հավասարակշռությունը: Մի կողմից համընդգրկուն պատմության մերժման կամ մասնատման միտումն էր, մյուս կողմից՝ նոր ամբողջականության ձգտումը: Առաջադրվել էին այնպիսի տեսական խնդիրներ, որոնք անըմբռնելի, առավել ևս անլուծելի էին նախորդ՝ բրոդելյան հարացույցի ծիրում:

Մաս Ա: Բագրատունյաց թագավորության ներքին և արտաքին դրությունը Սմբատ Բ-ի գահակալության առաջին շրջանում (970-ական թթ. վերջ980-ական թթ. առաջին կես)

Արման Ս. Եղիազարյան
Աշոտ Գ Ողորմածի (953-978 թթ.) գահակալության վերջին տարիներին Բագրատունյաց թագավորության ներքին և արտաքին դրությունը մեծապես բարդացել էր: 960-ական թթ. երկրորդ կեսից ի վեր Բյուզանդական կայսրության ծավալապաշտական քաղաքականության թիրախում հայտնված թագավորությունը մեծ դժվարությամբ միայն կարողացավ հաղթահարել ներքին քաղաքական և հոգևոր-կրոնական ճգնաժամը, սակայն կորուստներն անդառնալի էին: Բյուզանդիան տիրել էր Տարոնին, դավադիր քաղաքականությամբ Վասպուրականի տերերի շրջանում վերարթնացրել էին Գագիկ Արծրունու մահից (943 թ.) հետո կարծես վերացած գահերեցական նկրտումները, իսկ Կարսում ստեղծվել էր Բագրատունիների առանձին թագավորություն (975 թ.), որով գրեթե կիսով չափ կրճատվել էին Բագրատունիների՝ Հայաստանում և Այսրկովկասում առաջնակարգ դիրքի հասնելու համար հիմք հանդիսացած տարածքային, նյութական ու մարդկային ռեսուրսները: Այդպիսով՝ ակնհայտ է, որ Անիի տիրակալն արդեն չուներ այն հզորությունը, որ նրա համար ապահովում էր գերակայություն Հայաստանում և քրիստոնյա Այսրկովկասում: 

Որպես ուժի և իշխանության աղբյուրներ

Ալեքսանդր Ս. Մանասյան
Պատմության ընթացքի ըմբռնման հարցում կոնֆլիկտային երկխոսության մեջ գտնվող սոցիալ-քաղաքական արդի տեսությունների մրցակցությունը ամենայն հավանականությամբ չի ավարտվի դրանցից որևէ մեկի պարտությամբ կամ հաղթանակով, քանի որ յուրաքանչյուրն առաջին պլան է մղում պատմական գործընթացում մյուս մոտեցումների կողմից չնկատվող կամ անտեսվող նրբերանգներ:

Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի առաջին փուլում մեզ բաժին ընկած անհաջողությունների պատճառների բացահայտման ասպարեզում հայ հասարակության մեջ տիրող մտքերի քաոսը մեծապես վտանգում է նրա երկրորդ փուլին նախապատրաստվելու խնդրի լուծումը։

Սևրի պայմանագրի հոդվածներում

Արմեն Ց. Մարուքյան
Գերմանիայի հետ Վերսալի, Ավստրիայի հետ Սեն-Ժերմենի, Հունգարիայի հետ Տրիանոնի և Բուլղարիայի հետ Նեյի պայմանագրերի ստորագրումից հետո Օսմանյան կայսրության հետ կնքված Սևրի պայմանագրով եզրափակվեց Առաջին աշխարհամարտում հաղթանակած ու պարտված երկրների փոխադարձ պայմանագրերի երկար շարքը: