Category Archives: ՀԱՎԵԼՎԱԾ

Սիմոն Զավարյանի մահվան 100-ամյակի առթիվ Երևան, 23 հոկտեմբերի, 2013 թ.

Ա.Ե.
Երևանում` ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայում, 2013 թ. հոկ տեմբերի 23-ին տեղի ունեցավ հայ մեծանուն քաղաքական գործիչ, ՀՅ Դաշնակցության հիմնադիրներից՝ Սիմոն Զավարյանի մահվան 100-ամ յակի առիթով Հայ Յեղափոխական Դաշնակցության և ՀՀ ԳԱԱ Պատ մու թյան ինստիտուտի կազմակերպած համատեղ գի տա կան նստա շրջանը:

Ալա Ա. Խառատյան
Հայ գրականության ձևավորման ակունքներում կերպարակերտման սկզբունքը ունեցել է երկու կարևոր բևեռ՝ հոգևոր և աշխարհիկ, ո րոնք հիմնականում պահպանվել են հայ մատենագրության միջնադարյան շրջանում:

Մաս երկրորդ։ Հովհաննես Թումանյանը և Սիմոն Զավարյանի գաղափարական ժառանգությունը

Սուսաննա Գ. Հովհաննիսյան
Ուսումնասիրության առաջին մասում մենք ներկայացրինք 20 -րդ դարի հայ ազգային երկու մեծությունների՝ Սիմոն Զավարյանի և Հով հաննես Թումանյանի սրտակից բարեկամության ու գործակ ցության այն դրվագները, որոնք առնչվում էին ՀՅ Դաշնակցության քաղաքական պայքարին և հայ մշակույթի հիմնախնդիրներին, ար ձանա գրեցինք նրանց մարդկային բնավորությունների տարբերու թյուններն ու ընդհանրությունները և միաժամանակ՝ հոգևոր ազգակցությունը, ինչը պայմանավորեց ազգային ժառանգության պահպանման նպատակով նրանց համատեղ աշխատանքը։

Գործունեությունը և հայացքները

Թերեզա Ս.Շահվերդյան, Արմեն Գ. Հարությունյան
Հայ ժողովրդի լավագույն զավակներից մեկի՝ Սիմոն Զավարյանի անցած ուղու, կուսակցական գործունեության, գյուղատնտեսության բնագավառում իրականացրած մասնագիտական հետազոտությունների վերաբերյալ ուսումնասիրություններ եղել են ու կլինեն:

19-րդ դարի վերջերին և 20-րդ դարի սկզբներին

Սամվել Ս. Ավետիսյան
Հետաքրքիր զուգադիպությամբ, երբ Հայաստան աշխարհի գեղատեսիլ Լոռու Այգեհատ գյուղում 1865-ին ծնվեց ապագա քաղաքական գործիչ և գիտնական-գյուղատնտես Սիմոն Զավարյանը, նույն տարվանից Մոսկվայի արվարձաններում սկսեց գործել նորաբաց Պետրովյան (Պետ րովսկո-Ռազումովսկի) գյուղատնտեսական ակադեմիան: Դա Մոսկվայի ներկայիս Կ. Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական ակադեմիան է, որի պատերի ներսում ոչ միայն ուսանելու, այլև հեղափոխական մկրտություն էր ստանալու դեռևս պատանի Սիմոն Զավարյանը:

Արթուր Ս. Ղազարյան
Սոցիալական արդարության թեման դարեր շարունակ գրավել է բազում մտածողների ուշադրությունը: Անտիկ շրջանում Պլատոնի, Արիստոտելի և Էպիկուրի աշխատություններում լայնորեն կիրառվում էր «արդարություն» հասկացությունը: Ուսումնասիրելով զարգացած ու բազմամարդ հունական պոլիսները, Պլատո նը դրանք դասակարգել է արդարության և անարդարության սկզբունքների հիման վրա: Ավելի հեռուն գնալով՝ Արիստոտելը տվել է արդարության հետևյալ դա սական սահմանումը. «Արդարությունը հավա սարու թյունն է, սա կայն միայն հավասարների համար, և հակառա կը՝ անարդարությունը միայն անհավասարների համար է»:

Վաչէ Ր. Բրուտեան
Այս մասնայատուկ նիւթին մասին ժլատ են Հ.Յ.Դ.ի արխիւները: Հոն կը պակսին նոյնիսկ հիմնադիր ժողովներու, ինչպէս նաև Առաջին Ընդհանուր Ժողովի (գումարուած Թիֆլիս, 1892ին) արձանագրութիւնները: Հետևաբար, մեր յոդուածը պատրաստած ենք ժամանակակիցներու յուշագրութիւն ներէն և հետագայ Ընդհանուր Ժողովներու արձանագրութիւններէն:

Մկրտիչ Դ. Դանիելյան
Զավարյանի քաղաքական հայացքների ձևավորման և գործունեության առաջին շրջանի վրա մեծ ազդեցություն են ունեցել ռուսական հեղափոխական նարոդնիկության գաղափարախոսությունն ու գործելակերպը։

Գ. Խ.
Զավարյանի ոգին հին է՝որպես թշնամու սրից փրկված հայ ազնվականության մնացորդացի գենետիկ որակների խտացում, բայց միա ժամանակ նոր է՝ իբրև Հայաստանի որոշակի երկրամասում անաղարտ կեր պով պահպանված հայոց ինքնության վերաիմաստավորում՝ 19-րդ դա րին բնորոշ արժեհամակարգի միջոցով։

Ջավախքին նվիրված անտիպ ուսումնասիրություն

Ռուբէն
Ռուբենը (Մինաս Տեր-Մինասյան) հայ ազգային-ազատագրական շարժման նշանավոր գործիչներից է, ով ծանրակշիռ ներդրում ունի նաև Հայաստանի առաջին հանրապետության պետականաշինության բնագավառում: Հայաստանի անկախության կորստից հետո Ռուբենն անցնում է արտասահման, որտեղ իր զինակիցների հետ ձեռնամուխ է լինում հայ կական Սփյուռքի կազմակերպման ծանր ու պատասխանատու գործին: