Category Archives: ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Ականավոր  կոմպոզիտորի ծննդյան 90-ամյակի առիթով

Աննա Գ. Ասատրյան
2011թ. հունվարի 22-ին լրացավ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, ԽՍՀՄ եւ ՀԽՍՀ Պետական մրցանակների դափնեկիր, ականավոր կոմպոզիտոր եւ տաղանդավոր դաշնակահար Առնո Հարությունի Բաբաջանյանի ծննդյան 90-ամյակը:

Յալթայի թատրոնի նորահայտ էսքիզները

Շուշանկին Գ. Զոհրաբյան
Վարդգես Սուրենյանցը Ղրիմը գիտեր մանկությունից, որովհետեւ առաջին անգամ այնտեղ հաստատվել է 1860-ականնների երկրորդ կեսին, երբ նրա հայրը նշանակում էր ստացել Սիմֆերոպոլում: Սուրենյանցները հաճախ էին ճանապարհորդություններ կատարում Ղրիմի տեսսարժան վայրերում, իսկ երբեմն այցելում էին Թեոդոսիա, որտեղ՝ Խալիբյան վարժարանում, ուսանում էր ընտանիքի ավագ որդին՝ Սուրեն Սուրենյանցը:

Ռուբեն Շահվերդյանի ծննդյան 110-ամյակի առիթով

Մարինա Գ. Ստեփանյան
2010 թվականին լրացավ Հայաստանի ժողովրդական նկարիչ Ռուբեն Շահվերդյանի ծննդյան 110-ամյակը: Իր մահվանից 30 տարի անց էլ նշանավոր արվեստագետի անունն անխզելիորեն կապված է 20-րդ դարի հայ մշակույթի հետ: Ռուբեն Շահվերդյանը մեզնում առաջիններից էր, որ խորությամբ գիտակցեց շրջապատող աշխարհի ճանաչողության ինքնուրույն ձեւի՝ դեկորատիվ-կիրառական արվեստի հարուստ հնարավորությունները եւ կարողացավ լուծել այդ ասպարեզում առկա բարդ խնդիրները:

Հայուհու դիմանկարը Վուրդրո Վիլսոնի տուն-թանգարանում

Արմեն Է. Խաչիկյան
Ըստ չգրված ավանդությի, երբ ավարվում է ԱՄՆ-ի հերթական նախագահի պաշտոնավարման ժամկետը, պաշտոնաթող նախագահը չի մնում մայրաքաղաքում բնակվելու: Ընկերներն ու բարեկամները նրա պատվին հիմնում են տուն-թանգարան, սովորաբար՝ նախագահի հայրենի քաղաքում կամ նահանգում: Այդ պատճառով նախագահական տուն-թանգարանները որպես կանոն սփռված են ԱՄՆ-ի տարբեր քաղաքներում եւ նահանգներում, բայց ոչ մայրաքաղաք Վաշինգտոնում:

Ծննդյան 130-ամյակի առիթով

Ռուբեն Ս. Անգալադյան (Սանկտ պետերբուրգ)
Նկարիչ Մարտիրոս Սարյանը պատկերավոր ասած՝ բարձր, լայն եւ նապտակաուղղված կամուրջ է միջնադարյան հայ մանրանկարիչների եւ 20-րդ դարակսզբի նկարչութեան ֆրանսիական գեղարվեստական հոսանքների, մասնավորապես՝ Գոգենի գլխավորած «Նաբի» խմբի եւ ապա՝ ֆովիստների միջեւ:

Շուշանիկ Գ. Զոհրաբյան
19-րդ դարի վերջերի եւ 20-րդ դարի սկզբների հայ կերպարվեստի պատմության մեջ պատվավոր տեղ է գրավում Վարդգես Սուրենյանցը (1860-1921): Նա գեղանկարիչ էր, գրաֆիկ, թատերական նկարիչ, ճարտարապետ, արվեստի տեսաբան, թարգմանիչ:

Մարինա Գ. Ստեփանյան
19-րդ դարի առաջին կեսին մեր փառավոր անցյալի եւ նոյ հույսերով լի ապագայի խորհրդանիշը Ներսես Աշտարակեցին էր, որն առաջին քարը դրեց Արեւելյան Հայաստանի ազատագրության եւ այն ազգահավաքի օջախ դարձնելու գործում:

Անուշ Ռ. Հովհաննիսյան
«Ցեղասպանություն» հասկացության ձեւակերպումը առաջին անգամ տրվել է քրեական եւ միջազգային իրավունքի մասնագետ Ռ. Լեմկինի «Առանցքի» տերությունների կառավարումը օկուպացված Եվրոպայում» աշխատության մեջ: Այդ գիրքը րան մեծ հեղինակություն բերեց, եւ Լեմկինը սկսեց մի քարոզարշավ, որի նպատակն էր ցեղասպանության վերաբերյալ միջազգային կոնվենցիայի ընդունումը ՄԱԿ-ում:

Արթուր Ա. Հովհաննիսյան
Մեծ եղեռնը անջնջելի հետք է թողել հայ ականավոր քանդակագործ ու նկարիչ Խորեն Տեր-Հարությանի կյանքում եւ կարեւոր տեղ գրավել նրա ինքնատիպ արվեստի մեջ: Գործերը, որոնցում արվեստագետը անդրադարձել է 1915թ. իրադարձություններին, առաջին հերթն արտացոլում են Խորեն Տեր-Հարությանի անձնական հիշողություններն ու տառապալի ապրումներ:

Երվանդ Լալայանի արշավախմբի գործունեության մասին (1915թ. սեպտեմբեր 1916թ. մարտ)

Ալվարդ Ս. Ղազիյան, Լիլիթ Է. Մկրտումյան
1915 թ. արհավիրքի օրերին իր բնօրրանում դարերով ապրող տոհմիկ ժողովրդին ֆիզիկապես բնաջնջող Թուրքիայի կառավարիչների նպատակներից մեկը հայկական հնագույն մշակույթի գանձերի ոչնչացումն էր: Պատերազմի ընթացքում հարյուրավոր հայկական գյուղեր բնաջնջվեցին, թալանվեցին, հազարավոր հայ բնակիչներ իրենց օջախներում, եկեղեցիներում սրածվեցին, կենդանի-կենդանի այրվեցին ու մոխրացան. թվում էր, թե հայ մարդկանց ոչնչացնելու հետ միասին իսպառ վերանալու է նաեւ նրանց հոգեւոր հարստությունը: