Author Archives: Admin

Եվ հայկական երկնային խորհրդանշանների ընդհանրությունները

Սարգիս Գ. Պետրոսյան (Գյումրի)
Սուպիլուլիումա I-ը (մ. թ. ա. 1345-1322 թթ.) խեթական հզոր թագավորներից էր, Խեթական աշխարհակալության հիմնադիրը, Միտանիին վերջնական պարտության մատնողը, նրա արևմտյան մասում և Հյուսիսային Ասորիքում խեթերին ենթակա թագավորությունների ստեղծողը:

Ալեքսանդր Ս. Մանասյան
Տնտեսական կամ քաղաքական որևէ նախագիծ շրջադարձային վերափոխությունների ներուժ կարող է ունենալ որևէ երկրի համար, եթե առկա իրողությունների վերլուծության հիման վրա բացահայտում է առաջընթացը խոչընդոտող խորքային պատճառները և առաջարկում դրանց հաղթահարման կոնկրետ ուղիներ: Բայց դա հնարավոր է միայն այն դեպքում, եթե պատասխանատու պետական գործիչներն ու հաստատությունները դեմքով շրջվեն դեպի երկրի զարգացման համար սկզբունքային նշանակություն ունեցող, ուստիև գիտական իմաստավորում պահանջող հարցերը և դրանք դարձնեն քննարկումների գլխավոր թեման։ Ներկայումս մենք ևս ունենք մեր երկրի առաջընթացը խոչընդոտող խորքային պատճառներին և դրանց հաղթահարման ուղիներին վերաբերող հարցերը ներքին քաղաքական խոսույթի օրակարգ բերելու խնդիր:

Մենք չենք կարողանում գտնել մեր շուրջն ընթացող խորքային տեղաշարժերի գիտական ընկալման բանալիները և Հայաստանի ու հայության համար ձևավորել ապագայապաշտական հայացք ու քաղաքական ռազմավարություն, որովհետև 21-րդ դարին բնորոշ քաղաքակրթական բարդ հեղաբեկումները շարունակում ենք գնահատել 20-րդ դարի գիտական մտածողությամբ։

–ԹԻՎ 1 (69), ՀՈՒՆՎԱՐ-ՄԱՐՏ 2020

–ԹԻՎ 2 (70), ԱՊՐԻԼ-ՀՈՒՆԻՍ 2020

-Թիվ 3 (71), ՀՈՒԼԻՍ-ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 2020

-ԹԻՎ 4 (72), ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ-ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ 2020

Կարեն Պ. Հայրապետյան
Հատվածականությունը՝ որպես ազգային-քաղաքական հիմնախնդիր, Հայաստանի Հանրապետության իշխանությունների առջև ծառացել է նրա կազմավորման շրջանից սկսած1: Այս բացասական երևույթը հիմնված էր հայ ժողովրդի երկու խոշոր՝ արևմտահայ և արևելահայ հատվածների հասարակական գիտակցության մեջ տեղ գտած փոխադարձ անվստահության և սառնության վրա, որն իր անմիջական դերակատարությունն ունեցավ միջհատվածական փոխհարաբերություններում։

Ռազմական գործողությունները Կովկասյան ճակատում 1914 թ. հուլիսից մինչև 1916 թ.  ապրիլի 26-ը  Տետր 4. 1915 թ. հուլիսի 10-ից  մինչև օգոստոսի 14-ը

Ռուբեն Օ. Սահակյան
Ռուսական բանակի 1915 թ. հուլիսյան տարօրինակ նահանջը տարբեր կերպ է գնահատվել ռուս և հայ ռազմական պատմաբանների կողմից։

Կովկասյան բանակի թիկունքի պետ, հետագայում ռազմական պատմաբան գեներալ Ե. Մասլովսկու1 կարծիքով՝ 4-րդ բանակային կորպուսի հրամանատարությունը հետախուզության համար անհրաժեշտ չափով չօգտագործեց հեծելազորը, ինչի պատճառով չկարողացավ պարզել, թե հակառակորդի բանակում ինչ է կատարվում՝ չենթադրելով, որ թուրքերը կարող են զգալի ուժեր կենտրոնացնել և նախապատրաստվել հարձակման2:

Գևորգ Ս. Խուդինյան
Թեև անցած 100 տարիների ընթացքում խորհրդային, հետխորհրդային ու սփյուռքահայ պատմագրությունը բազմիցս անդրադարձել է հանրապետական Թուրքիայի հիմնադիր Մուսթաֆա Քեմալի կյանքի ու գործունեության առանձին դրվագներին, այդ թվում նաև՝ 1919-1921 թթ. Հայաստանի դեմ նրա անհաշտ պայքարի պատմությանը, բայց մի շարք առարկայական ու ենթակայական պատճառներով մեզանում այդ ականավոր քաղաքական ու ռազմական գործչի մասին այդպես էլ չի ձևավորվել որոշակի գիտական հայացք։

Գևորգ Մ. Ղուկասյան
Քաղաքական գիտության մեջ «փափուկ ուժի» տեսության և լոբբինգի ինստիտուտի միջև կան բազմաթիվ զուգահեռներ, գործառութային նմանություններ, որոնց հարաբերակցության վերհանումն էական ազդեցություն կարող է ունենալ դրանց առանձին կամ համալիր կիրառությունների արդյունավետության և քաղաքական գիտության շրջանակներում երևույթների առավել լավ ըմբռնման վրա։

Սեդա Ա. Պարսամյան
«Մշակութային ցեղասպանություն» (Cultural Genocide) եզրույթը սահմանվել է Ռաֆայել Լեմկինի կողմից «ցեղասպանություն» բառեզրի սահմանման հետ միաժամանակ և, իր նախնական բնորոշմամբ, խմբի համակարգված ու դիտավորյալ ոչնչացման՝ ցեղասպանություն հանցագործության բաղկացուցիչ մաս է կազմել:

Ազգագրության և բանագիտության հայ և պարսիկ ռահվիրաների գործունեության համեմատական քննություն

Անահիտ Ի. Յահյամասիհի
Հայ իրականության մեջ Գարեգին Սրվանձտյանցն առաջինն էր, որն իր հետևողական աշխատանքով ոչ միայն հավաքեց ու գրի առավ ժողովրդական բանահյուսությունը, այլև դրեց նրա գիտական ուսումնասիրության հիմքերը: