Author Archives: Admin

Դավիթ Կ. Բաբայան
«Աստվածաշնչյան աշխարհաքաղաքականություն» հասկացությունն առաջին հայացքից չափազանց անսովոր է թվում և նույնիսկ կարող է անհեթեթություն համարվել։ Սակայն իրականում, եթե համալիր կերպով դիտարկենք կրոնի հիմնական դրույթները, այստեղ աշխարհաքա ղա քականության հետ նույնական շատ բաղադրամասեր կան ։ 

Գագիկ Գ. Դանիելյան
13-րդ դարի 40-50-ական թվականները բախտորոշ ժամանակաշրջան էին Կիլիկյան Հայաստանի պատմության մեջ: Մոնղոլների կողմից այսր կովկասյան և փոքրասիական տարածքների հպատակեցումից հետո նոր նվաճողների ներխուժման վտանգը վերահաս սպառնալիք դարձավ նաև Հայոց թագավորության համար: Ստեղծված իրավիճակում Կիլիկյան Հա յաստանը նպատակահարմար գտավ իր հպատակությունը հայտնել մոն ղոլներին: Այս ընթացքում Եգիպտոսում տապալվեց Այյուբյանների դի նաստիան, և երկրում իշխանության ղեկն իրենց ձեռքը վերցրին Մամ լուքները: Իսկ Իրանի վերջնական նվաճումից հետո պատ մական թատե րաբեմ ելավ մեկ այլ պետական կազմավորում՝ մոնղոլական Իլ-խանությունը: Այս երկու հզոր տերությունների՝ Իլ-խանության և Մամլուքյան սուլթանության ռազմաքաղաքական հակամարտության շրջանակներում ակնհայտ դարձան Հայոց թագավորության որդեգրած արտաքին քա ղա քական ուղեգծի առանձնահատկությունները: ան

Ռուբեն Ս. Անգալադյան
Նրա ոչ խոշոր մարմինը ֆրանսիական մայրաքաղաքի անցորդների խտության մեջ լարված է, ինչպես թռչնի թևը: Աչքերը լի են թախծով ու հեգնանքով: Նա նայում է գարնանային երկնքին մեծագույն ուշադրությամբ. ասես այդ ճերմակավուն կապույտից ինչ-որ հրաշքի է սպասում: Հանդարտ նստում է նստարանին և սկսում ուսումնասիրել մարդկանց դեմքերը: Նկարիչը նայում է շուրջը: Մայթի կենտրոնում կանգնած է երիտասարդ մի կին և անհոգ ծիծաղում է: Նա ցնցվում է: Ի՞նչ անհոգություն կարող է լինել այս աշխարհում, որտեղ ամեն բան հաշվարկված է ու ստուգված: Որտեղ ամեն բան կործանվում է

Սասուն Լ. Սարիբեկյան

Աղանդների աշխարհաքաղաքական ուսումնասիրության կարևորու թյունը բացատրվում է հատկապես հետևյալ իրողություններով.

– դրանք աշխարհաքաղաքական կարևոր ակտորներ են1, որոնց գործունեությունը ուղղված է ազգերի ինքնիշխանության և պետությունների անկախության դեմ,

– հետսառըպատերազմյան աշխարհում գնալով մեծանում է աղանդների ազդեցությունը աշխարհաքաղաքական գործընթացների, պետությունների ու էթնոսների մրցունակության, խոցելիության, անվտանգության ու զարգացման վրա,

– աղանդների աշխարհաքաղաքական հետազոտությունների արդյունքները կարևոր նշանակություն կարող են ունենալ աշխարհա քաղաքական կարևոր այլ ակտորներին (պետություններ, էթնոսներ, միջազգային կազմակերպություններ, գաղտնի կազմակերպություններ և այլն), ինչպես նաև աշխարհաքաղաքական տարածության ենթակարգային տա րամակարդակ միավորներին վերաբերող տեսական-մեթոդաբա նական և գործնական խնդիրների արդյունավետ ուսումնասիրության համար:

Մնացական Ա. Սաֆարյան
Վերջին տասնամյակների ընթացքում միջազգային հարաբերությունների համակարգում տեղի ունեցած նշանակալի զար գացումներից մեկը Ասիական-խաղաղօվկիանոսյան ողջ տարածաշրջանի (ԱԽՕՏ) և, հատկա պես, Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապե տու թյան տնտեսա կան և քաղաքական կշռի ու դերակատարության բարձ րացման իրողությունն է: Նշված փոփոխության ազդեցությունն այս կամ այն կերպ դրսևորվում է աշխարհի բոլոր անկյուններում, այդ թվում՝ Հարավային Կովկասում:

Աշոտ Վ. Ոսկանյան
Քսաներորդ դարի մեծագույն փիլիսոփաներից մեկը՝ Մարտին Հայդեգերը (1889 – 1976), պատկանում է այն հազվագյուտ մտածողների թվին, որոնց համար լեզուն միտքն արտահայտելու պարզ միջոց չէ, այլ ստեղծարար խառնարան, որում միտքը ծնվում է, ձևավորվում և երևակվում: Խոսքի և մտքի այդ օրգանական միասնությունը, բնականաբար, դժվար թարգմանելի է, փաստորեն՝ անթարգմանելի: Դրա համար էլ, մայրենի լեզվով ընթերցել Հայդեգերին, կնշանակի նորովի մտածել նրա միտքը՝ ենթարկվելով սեփական լեզվի օրինաչափություններին:

Նարինե Հ. Դիլբարյան
Առաքել Սյունեցին 14-րդ դարավերջի և 15-րդ դարասկզբի հայոց մշակույթի և գիտության բազմաշնորհ գործիչներից է, որը թողել է պատկառելի գրական և գիտական ժառանգություն: Նրա կենսագրության մանրամասները դեռևս բանասիրական բանավեճերի տեղիք են տալիս: Ըստ ընդունված տեսակետի՝ նա պետք է ծնված լիներ 1350 թ. և վախճանված 1425 թ., բայց Սյունեցուն նվիրված իր վերջին հետազո տության մեջ Ա. Մադոյանը վիճարկում է մահվան տարեթիվը, քանի որ գտել է ձեռագիր մի հիշատակություն, որտեղ նշում կա 1431 թ. Նորա վան քում Սյունեցու գտնվելու վերաբերյալ:

Ալա Ա. Խառատյան
Վերջերս հայ ընթեցողի դատին է ներկայացվել ռումինահայ գրող Վարուժան Ոսկանյանի «Շշուկների մատյան» վեպը, որը թեև ցեղասպանության թեմայով գրված բազմաթիվ քերթվածներից մեկն է, բայց պատումի առումով տարբերվում է բոլորից:

Արման Ս. Եղիազարյան
909-913 թթ. պատմափուլում՝ Ատրպատականի Յուսուֆ ամիրայի անընդ հատ հարձակումների ու ասպատակությունների հետևանքով փաստա ցիորեն փլուզվեց Հայոց թագավորության պետական համակարգը: Սպանվեց Հայոց թագավորը, քայքայվեցին պետական ինստիտուտները, կառավարման համակարգն ու բանակը: Փլուզվում էր այն, ինչ հիմնադրել էր Աշոտ Ա Բագրատունին: Դրան հավելվեց նաև այն իրողությունը, որ աստիճանաբար Հայաստանի քաղաքական թատերաբեմում հայտնվեցին երեք «Հայոց թագավոր»-ներ, որոնց ներկայությունը բացեց նաև պայքարի ներքին ճակատ՝ է՛լ ավելի բարդացնելով իրավիճակը:

Ռոմիկ Խ. Քոչարյան
Վիլհելմ Դիլթայը (1833-1911 թթ.) իր գիտական հետաքրքրություններով և ըստ այդմ՝ իր ստեղծագործություններում ընտրված գիտական թե մաների խնդրակարգերի ու կատարումի քննախոհական մշակումներով և իսկության բացահայտումներով ներկայանում է որպես մշակույթի պատմաբան, փիլիսոփայության պատմության մեջ «կյանքի փիլիսո փայության» ակադեմիական ուղղությունը ներկայացնող մտածող, իսկ հումանիտար գիտությունների մեթոդաբանության վերաբերյալ խորհր դա ծություն ներում նաև՝ փիլիսոփայական հերմենևտիկայի տեսաբան: