Author Archives: Admin

Հովհաննես Քաջազնունու դատական գործը

Ավագ Ա. Հարությունյան
Հայաստանի  Հանրապետության առաջին վարչապետ Հովհաննես Քաջազնունին անջնջելի հետք է թողել Հայոց նոր պատմության մեջ՝ դառնալով 20-րդ դարի առաջին տասնամյակներին մեր ազգային երկնակամարի վրա փայլատակած վառ անահտակություններից մեկը:

Քրիստինե Ֆ. Մելքոնյան
1945 թվականին ԽՍՀՄ-ի կողմից Թուրքիային ներկայացված՝ հայկական տարածքները վերադարձնելու պահանջը Հայկական հարցի նորագույն շրջանի ապտմության շրջադարձային իրադարձություններից մեկն է, որն ունի բազմաթիվ վիճելի եւ մութ էջեր Մոտ կես դար խորհրդային պատմաբանների կողմից հասկանալի պատճառներով այն մոռացւթյան է մատնվել, իսկ թուրք եւ արեւմտյան հեղինակները սահմանափակվել են մեկ-երկու նախադասությամբ՝ արձանագրելով, որ Երկրորդ աշխարհամարտից հետո ԽՍՀՄ-ը Թուրքիայից պահանջել է Կարսն ու Արդահանը:

Ղարաբաղյան հիմնահարց

Ինքնորոշման եւ տարածքային ամբողջականության սկզբունքների դիտանկյունից

Ալեքսանդր Ս. Մանասյան
2013-ի փետրվարին կլրանա 20 տարին այն օրվանից, երբ ԽՍՀՄ քաղաքական օրակարգում որպես ներքին հարց հայտնվեց Ղարաբաղյան հիմնախնդիրը: 1991-ին՝ ԽՍՀՄ լուծարումից անմիաջապես հետո, արդեն զինված բախման տեսք ստացած Ղարաբաղյան հիմնախնդիրը միջազգայնացվեց: Նրա կարգավորումը հայտնվեց ԵԱՀԽ/ԵԱՀԿ հովանու ներքո:

Ակադեմիկոս Մկրտիչ Ներսոսյանի ծննդյան 100-ամյակի առիթով

Ալբերտ Ա. Խառատյան
Հայոց նոր պատմության հիմնահարցերի վերաբերյալ ակադեմիկոս Մ. Ներսիսյանի հարցադրումներն ու մեկնաբանությունները խորհրդահայ պատմագրության համար ունեցել են ուղենշային նշանակություն՝ իրենց նորովի մոտեցումներով, դրանք առաջադրելու եւ լուծելու զարմանալի պարզությամբ, ինչը պատմական ճշմարտության բացահայտման երաշխիքն է:

Մեծ վիպասանի ծննդյան 175-ամյակի առիթով

Վազգեն Հ. Սաֆարյան
Րաֆֆին հայ գրականության համար առանցքային Խորենացի-Աբովյան գաղափրական շարժման շարունակությունն էր, որի միջոցով գրականությունը ստանձնեց ազգի գոյաբանության բաղադրեիչը լինելու առաքելությունը:

Ռուբեն Շահվերդյանի ծննդյան 110-ամյակի առիթով

Մարինա Գ. Ստեփանյան
2010 թվականին լրացավ Հայաստանի ժողովրդական նկարիչ Ռուբեն Շահվերդյանի ծննդյան 110-ամյակը: Իր մահվանից 30 տարի անց էլ նշանավոր արվեստագետի անունն անխզելիորեն կապված է 20-րդ դարի հայ մշակույթի հետ: Ռուբեն Շահվերդյանը մեզնում առաջիններից էր, որ խորությամբ գիտակցեց շրջապատող աշխարհի ճանաչողության ինքնուրույն ձեւի՝ դեկորատիվ-կիրառական արվեստի հարուստ հնարավորությունները եւ կարողացավ լուծել այդ ասպարեզում առկա բարդ խնդիրները:

Մաս առաջին: Հասարակական մշակույթի փոխակերպումները խորհրդային եւ հետխորհրդային Երեւանում

Աղասի Զ. Թադեւոսյան
Հայաստանի անկախության վերականգնումը կարեւոր նշանակություն ունեցավ մայրաքաղաք Երեւանի կյանքում:  Արմատականորեն փոխվեց բնակչության զբաղվածության, մասնագիտական կազմի, հասարակական աստիճանակարգման ողջ համակարգը: Կորցնելով խորհրդային հանրապետության մայրաքաղաքի գործառույթները, Երեւանը հայտնվեց իր դերակատարության ու կարգավիճակի վերաիմաստավորման փուլում:

Վաղ բրոնզի ուրբանիզմի սոցիո-մշակութաբանական վերլուծության փորձ

Արտակ Վ. Գնունի
Քաղաքը մարդկային քաղաքակրթության բնորոշ գծերից մեկն է. որոշ իամստով համաշխարհային պատմությունը ծավալվում էր քաղաքների ֆոնին: Պատահական չէ գերմանացի անվանի մշակութաբան Օ. Շպենգլերի դիտարկումը. «Համաշխարհային պատմությունը քաղաքաբնակ մարդու պատմությունն է»:

Արամ Գ. Ալեքսանյան
Մեր նախորդ հրապարակման մեջ արդեն մատնանշել ենք, որ Պարոնյանի ստեղծագործությունը ամրքսյան հասարակագիտության ելակետային դրույթներով հետազոտելու՝ խորհրդահայ գրականագիտության փորձը, ըստ էության, ծուռ հայելու մեջ է ներկայացրել մեծ երգիծաբանի կենսիմաստասիրությունը: Թերըմբռնում է նաեւ Պարոյանի աշխարհայացքի որոշակիությունը բացառելը, նրա ժառանգությունը ուսումնասիրության եւ ազդեցությունների մանրակրկիտ հետազոտություն պաանջող լայն ոլորտ է:

Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Ռամիզ Մեհթիեւի «Գորիս-2010.աբսուրդի թատրոնի տարեշրջանը» գիտաքաղաքական աճպարարությունը

Բաբկեն Հ. Հարությունյան
2010 հոկտեմբերի 16-ին Գորիսում Սփյուռքի հայկական լրատվամիջցների ներկայացուցիչների առջեւ նախագհ Սերժ Սարգսյանի ելույթից հետո Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմի ղեկավար, ակադեմիկոս Ռամիզ Մեհթիեւի անունից այդ երկրի էլեկտրոնային լրատվամիջոցներում (Trend.az, Day.az եւ այլն) հոկտեմբերի 29-ին տեղադրվեց եւ ապա առանձին գրքույկի վերածվեց «Գորիս-2010.աբսուրդի թատրոնի տարեշրջանը» վերնագիրը կրող մի ծավալուն «տեղեկանք», որը փաստորեն ՀՀ նախագահի առաջադրած պատմագիտական փաստարկների «պաշտոնական պատասխանն» է: